Geçtiğimiz yıl 74 lira olarak açıklanan alım fiyatı bu sezon 295 TL’ye yükselen zeytinyağı, 315 liradan rafa kondu. Fiyatların 500 TL’yi aşabileceği konuşuluyor.
GEÇTİĞİMİZ yıl fiyat ve rekolte anlamında altın sezonunu yaşayan zeytinyağında bu sezon ciddi rekolte düşüşü bekleniyor. Düşük üretim, yüksek enflasyonist ortam ve dünya fiyatlarının etkisiyle zeytinyağı fiyatlarında büyük bir artış olacağı tespitini yapan sektör temsilcileri, geçtiğimiz yıl bu dönemlerde 115 TL dolayında olan 1 litre perakende zeytinyağı fiyatının şu an 300 lirayı aştığını, bunun 600 TL’ye kadar çıkabileceğini söylüyor. Geçtiğimiz günlerde Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği’nin alım fiyatını 295 lira olarak belirlemesi ve gerekirse yeni fiyat düzenlemesi yapabileceği açıklaması da perakende satış fiyatlarının artacağını gösteriyor. Üreticiler olumlu karşılasa da fiyatlardaki artışın iç piyasada zeytinyağı tüketimini olumsuz etkileyebileceği endişeleri var. İşte görüşler:
* Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan: Bu yıl zeytin toplama maliyeti geçen seneye kıyasla yüzde 100 artışla 35 TL’ye, 1 litre kaliteli sızma zeytinyağının üretim maliyeti ise 400 liraya ulaştı. Buna ambalaj, etiket, nakliye masrafları ve kâr payı da eklenince 5 litrelik teneke zeytinyağının fiyatı en az bin 600 TL’den başlar.
* Aydın Ticaret Borsası Başkanı Fevzi Çondur: Bu yıl dünya rekoltesi yanında Türkiye’de de rekolte gerileyecek. Buna karşın zeytinyağına talebin artmaya devam etmesi fiyatları yukarı çekiyor. Tariş 0.3-0.5 asit zeytinyağı alım fiyatını 295 TL olarak açıkladı. Bu da perakende fiyatının artacağını gösteriyor. Beklentimiz zeytinyağı perakende fiyatlarının 320 TL’nin altında olmayacağı yönünde. Geçtiğimiz yıl bu zamanlar zeytinyağı perakende fiyatı 115 liraydı.
* İzmir Ticaret Borsası Meclis Üyesi Mehmet Alp: Tariş’in beklentilerin üzerinde fiyat açıklaması piyasa fiyatlarını tetiklemek amacıyla değil, ürünün şu anda piyasada az bulunması nedeniyle… Üretici de açıklanan bu fiyatlardan memnun. Güneyde sızma zeytinyağının perakende fiyatları 280-300 TL arasında. Kuzey bölgelerinde ise bu rakam 400 TL’ye yaklaşıyor. Zeytinde yok yılı olduğu için perakende fiyatları önümüzdeki aylarda daha da artabilir.
* Tariş Milas Zeytin Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifi Başkanı Kamil Gül: Tariş’in açıkladığı fiyatlardan sonra bölgemizdeki zeytinyağı perakende fiyatı 300 TL’den aşağı olmaz. Üreticilerimiz ürününü topluca satmayı sevdiği için 300 TL’ye perakendeye satacağına 295 TL’ye Tariş’e toptan satar. O yüzden üretici Tariş’in açıkladığı fiyatlardan oldukça memnun.
* Edremit Körfezi Zeytin ve Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu Başkanı Mehmet Hakkı Semercioğlu: Tariş’in açıkladığı fiyat geçen yılın yüzde 300’üne denk geliyor. Dünya fiyatlarına baktığımızda bu son derece normal. Bugün İspanya’daki raf fiyatlarının yaklaşık 10-15 euro olduğunu görüyoruz. 2023-2024 sezonuna girdik. UZZK’nın belirttiği gibi Türkiye’de bir önceki yıla göre yüzde 60-65 civarında ürün azlığı var. Üstelik kalite de önceki yıllara göre çok daha düşük. Hem iyi yağ az, hem de üretim az. Perakende fiyat şu an 400 TL civarında. Bu darlık sürerse 500-600 TL seviyelerinde seyredecek. Bu durum üreticileri tüketicilerden koparır. Tek çare hükümetin sübvanse etmesi.
* Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar: Bu yıl rekoltede yarı yarıya düşüş gerçekleşecek gibi görünüyor. Zeytinyağı rekolte beklentimiz 180 bin ton civarında. Geçmiş yıldan 150 bin ton da stok devri olduğu açıklanmıştı. Kuzey Ege yağları için Tariş 275-295 TL arasında alım fiyatları açıkladı. Bunun zaman içinde 350 TL’ye kadar yükselmesi bekleniyor. Satış fiyatları markasına, ambalajına ve yöresine göre değişir. Bizim bölgemizde market raflarında ilk hasat 500-750 ml ambalajlı ürün fiyatı 350-600 TL arasında. 5’lik teneke ise bin750-2 bun 500 lira aralığında satılıyor.
* Nizip Ticaret Borsası Başkanı İbrahim Sarı: Bu yıl bölgemizde kurak geçen mevsimden dolayı rekolte beklentimiz çok yüksek değil. Diğer yandan ihracatta da ciddi bir talep var. Tariş’in açıkladığı fiyat üreticiyi ve ihracatçıyı mutlu etti. İhracat açısından da makul bir fiyat.
* Tarsus Ticaret Borsası Başkanı Mustafa Teke: Açıklanan fiyatlar maliyeti ancak karşılıyor. ‘Tüketici bu fiyatlara nasıl zeytinyağı yiyecek?’ diyorsanız, öncelikle taklit ve tağşişe karşı daha caydırıcı tavırlar alınmalı.