“A’dan Z’ye gerçek sızma zeytinyağı” yazı dizimizde ’J’ harfine geldik. Bu harf için en uygun kelime ve başlığın ‘jüri’ olması gerekir. Zira; yüksek kaliteli sızma zeytinyağlarının tanınması ve tanıtılmasında önemli bir rol oynayan ulusal/uluslararası zeytinyağı yarışmalarının merkezinde, yarışmalara katılan yağları titizlikle değerlendiren yüksek tadım nitelikli kişilerden oluşan ‘jüri’ler yer almaktadır. Bu uzmanlar kalitenin bekçileri olarak hareket ederek sadece en kaliteli ve gerçek sızma zeytinyağlarının tanınmasını sağlarlar.
Yoğun eğitimli ve deneyimli jüri üyeleri rastgele seçilmemektedir. Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) tarafından tanınan zeytinyağı panellerinin liderleri veya üyelerinden oluşan bir havuzdan gelmektedirler. Bu da zeytinyağının karmaşık tat ve aromalarını, acılığını, yakıcılığını ve tüm olumlu özelliklerin birbiriyle uyumunu (harmoni) titizlikle değerlendirmek için gereken duyusal uzmanlığa sahip olmalarını sağlar.
Zeytinyağı yarışmalarında jüri seçim süreci dikkatli, titiz ve özel bir yaklaşım gerektirmekte ve birkaç temel adımdan oluşmaktadır:
1. Akreditasyon: Jüri üyeleri, zeytinyağı değerlendirmesinde kapsamlı deneyime sahip akredite uzmanlar olmalıdır. Akreditasyon, jüri üyelerinin uzmanlıklarını ve standartlaştırılmış değerlendirme yöntemlerine bağlılıklarını belgeleyen, genellikle Uluslararası Zeytin Konseyi’nden (IOC) veya IOC’nin de onayladığı diğer tanınmış ulusal veya uluslararası kuruluşlardan gelir.
2. Seçim komitesi: Jüri üyelerinin seçilmesinden özel bir ‘panel komitesi’ sorumludur. Bu komite genellikle yarışma organizatörlerinden veya sektör profesyonellerinden oluşur.
3. Aday listeleri: Panel komitesi genellikle genellikle ulusal/uluslararası tadım panelleri ve/veya diğer tanınmış ulusal veya uluslararası ilgili kuruluşlar tarafından sağlanan aday listelerinden seçim yapar. Bu listeler zeytinyağı değerlendirmesinde geniş deneyime sahip nitelikli kişilerden oluşur.
4. Jüri kompozisyonu:
Panel sayısı: Yarışmalarda genellikle her biri en az 3 üyeden oluşan birden fazla panel oluşturulur.
Panel lideri: Bu kişi uzun yıllara dayalı deneyime sahiptir ve ortak bir karara varmak için panel üyeleri arasındaki tartışmalara liderlik eder.
Panel üyeleri: Liderin yanı sıra panelde değerlendirmeleriyle katkıda bulunan diğer deneyimli tadımcılardır.
5. Çeşitlilik: Yarışmalar, değerlendirme sürecine daha geniş bir perspektif ve uzmanlık yelpazesi getirmek için potansiyel olarak farklı ülkelerden ve geçmişlerden gelen bireyleri içeren bir jüri için çaba gösterir.
Bu titiz seçim süreci zeytinyağı yarışmalarının yüksek nitelikli ve deneyimli profesyoneller tarafından değerlendirilmesini sağlayarak, yerleşik duyusal analiz ilkelerine dayalı adil ve güvenilir değerlendirmeleri teşvik etmektedir.
6. Jürinin rolü:
Duyusal değerlendirme: Yarışmaya katılan sızma zeytinyağı numunelerini değerlendirme sürecinde jüri üyeleri; aroma, lezzet, acılık, yakıcılık ve de harmoni gibi çeşitli duyusal özellikleri belirlemek için eğitimli duyularını kullanarak kontrollü koşullar altında zeytinyağı örneklerini tadarlar.
Objektif değerlendirme: IOC tarafından belirlenen standart puanlama yöntemlerini kullanan jüri üyeleri her numuneyi yalnızca duyusal niteliklerine göre objektif olarak değerlendirerek değerlendirme sürecinde adaleti ve tutarlılığı sağlar.
7. Jürinin önemi:
Kalite standartlarının korunması: İyi eğitimli bir jüri, titiz kalite standartlarını koruyarak yalnızca en kaliteli sızma zeytinyağlarının tanınmasını, böylece hem istisnai ürünlere yönlendirilen tüketicilere hem de hak ettiği takdiri kazanan üreticilere fayda sağlar.
Mükemmelliğin teşvik edilmesi: Yarışmalar ayrıcalıklı ve yüksek pozitif özelliklere sahip zeytinyağlarını belirleyerek, üreticileri uygulamalarını sürekli olarak geliştirmeye teşvik eder ve küresel olarak zeytinyağı üretiminde genel kaliteyi daha da yükseltir.
Tüketici eğitimi: Yarışmalarda alınan ödüller tüketiciler için yüksek kalitenin değerli göstergeleri olarak hizmet eder ve seçkin zeytinyağları arayışlarını kolaylaştırır.
Sonuç olarak jüri, yüksek kaliteli sızma zeytinyağının tanınması ve tanıtılmasında hayati bir rol oynamaktadır. Uzmanlıkları ve tarafsızlıkları tüketici güvenine katkıda bulunur ve yarışmaların bütünlüğünü korur. IOC düzenlemelerinin tutarlı bir şekilde uygulanması, değerlendirme sürecinde adaleti ve güvenilirliği ve sonuçta tüketicilere, üreticilere ve tüm zeytinyağı endüstrisine fayda sağlar. Yapısını, seçimini ve rolünü anlayarak kaliteli zeytinyağı yarışmalarında yer alan titiz değerlendirme süreci ve bu temel ve sağlıklı mutfak ürününde mükemmelliğin tanınması ve teşvik edilmesinde sahip olduğu önem açısından ‘jüri’ derin bir takdir hak etmektedir.
Sağlık, huzur, sevgi, başarı, lezzet, keyif diliyorum.