Antalya bu fırsatı değerlendirmeli
Zeytinyağı analizleri açısından dünyanın en iyisi kabul edilen İspanya Cordoba Üniversitesi’nden gelen raporda, ‘Tavşan Yüreği’ zeytininden elde edilen zeytinyağının içindeki oleokantal oranıyla dünyadaki diğer çeşitler arasında yüksek orana sahip olduğu belirlendi.
(yazı buradan başlıyor)
Önemli zeytin üretim merkezlerinden biri olan ancak hak ettiği yeri bulamayan Antalya, zeytin varlığını yeniden keşfetmeye başladı. Son dönemde zeytine özel önem veren Antalya Ticaret Borsası bir yandan bölgeye has zeytin çeşitlerini ortaya çıkarmak için çalışırken, bir yandan da ‘Tavşan Yüreği’ ve ‘Beylik’ zeytinleri için coğrafi işaret tescili aldı. Bu arada, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi işbirliğiyle bu zeytin çeşitlerinin yağı sağlık bileşenlerinin testi için İspanya Cordoba Üniversitesi’ne gönderildi. İriliği ve et oranıyla dikkat çeken, yağ oranı düşük olduğu için de ağırlıklı sofralık olarak kullanılan ‘Tavşan Yüreği’ zeytininden elde edilen zeytinyağının içindeki oleokantal oranıyla dünyadaki diğer çeşitler arasında yüksek orana sahip olduğu belirlendi.
SAĞLIK İÇİN ZEYTİNYAĞI
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mücahit Taha Özkaya da bunun üzerine, ‘Antalya İlinde Yetiştirilen Tavşan Yüreği Zeytin Çeşidi, Beylik ve Kara Zeytin Tiplerinin Coğrafi İşarete Temel Oluşturabilecek Şekilde Yöresel Farklılıklarının Tespit Edilmesi’ projesi kapsamında bir rapor hazırladı. Doç. Dr. Özkaya, şu ifadelere yer verdi: “‘Tavşan Yüreği’ ve ‘Beylik’ zeytin çeşitleriyle ‘Kara Zeytin’ tipinin kusursuz üretilmiş natürel sızma zeytinyağı önemli bazı minör bileşenler açısından iki sezon ve farklı lokasyonlardan numuneler alınarak test edildi. 2019-20 sezonunda her üç zeytinden numune alınıp zeytinyağı üretmek söz konusu olmuş olsa bile ‘Kara Zeytin’ tipinin zeytinyağı kusurlu çıkınca analiz edilmedi. 2020-21 sezonunda ürün alınamayınca yine ‘Kara Zeytin’den zeytinyağı üretmek mümkün olamadı. Bu çalışmayla ‘Tavşan Yüreği’ için daha önce yürütmüş olduğumuz projede oleokantal seviyesi yüksek zeytin çeşidi olarak verilen bilgi doğrulandı. 191 mg/kg gibi yüksek bir oleokantal seviyesine sahip ‘Tavşan Yüreği’nden üretilen kusursuz natürel sızma zeytinyağı sağlık için kullanılabilir. Antalya bu fırsatı değerlendirmeli.”
MALİYETİ ÇOK YÜKSEK
Dünyada üretilen bitkisel yağ miktarının yaklaşık 200 milyon ton olduğunu, bunun da 3 milyon tonunu zeytinyağının oluşturduğunu belirten Doç. Dr. Mücahit Taha Özkaya, “Bu zeytinyağının da yaklaşık yüzde 70-75’i üretici ülkeler tarafından tüketiliyor. Ülkemizin bitkisel yağ ihtiyacının yaklaşık 2,5 milyon ton olduğu, bunun da 150-170 bin tonunun zeytinyağından karşılandığı düşünüldüğünde zeytinyağının hem dünya hem de ülkemiz için bitkisel yağ ihtiyacını tek başına karşılayabilecek kadar yeterli olmadığı görülebilir” dedi.
Zeytinyağını diğer bitkisel yağlardan ayıran unsurlar bulunduğunu, 3 bin yıl yaşayabilen bir meyve ağacının meyve yağı olması nedeniyle rafinasyona ihtiyaç duymayan tek yağ olduğunu kaydeden Doç. Dr. Özkaya, kendine özgü yapısı nedeniyle üretim maliyetinin diğer bitkisel yağlardan çok yüksek olduğuna işaret etti. Coğrafi işaretli ‘Tavşan Yüreği’ zeytinin zeytinyağının da coğrafi işaret tescili alması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Mücahit Taha Özkaya, “‘Tavşan Yüreği’ potansiyeli yüksek bir çeşit. O nedenle bölgede yaygınlaştırılmalı ve mutlaka meyvesiyle, yağıyla ekonomiye kazandırılmalı” diye konuştu.
ATB BASKANI ALI CANDIR (FOTODAKI), ANTALYA’NIN BIR AKDENIZ KENTI OLARAK TARIHINDE ZEYTINYAGIYLA UNLU BIR SEHIR OLDUGUNU BELIRTEREK YOREYE AIT TAVSAN YUREGI ZEYTINININ COGRAFI ISARETINI ALDIKLARINI HATIRLATTI.(FOTO:ANTALYA-DHA)[/caption]
Antalya’ya özgü, iriliği ve et oranıyla dikkat çeken, yağ oranı düşük olduğu için de ağırlıklı sofralık olarak kullanılan ‘Tavşan Yüreği’ yıllık yaklaşık 100 ton, yağı ise yaklaşık 2 ton üretiliyor.
Ağacı kuvvetli ve yayvan gelişim gösteren ‘Beylik’ bölgede daha çok Manavgat’ta yetiştiriliyor. Meyvesi oldukça iri olan bu zeytin çeşidi hem sofralık, hem de yağlık olarak değerlendiriliyor. ‘Beylik’ zeytininin yağ kalitesi de son derece yüksek.
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır
Doç. Dr. Mücahit Taha Özkaya