Muğla Yatağan’ın Eskihisar Mahallesi’ndeki fosil yataklarında araştırmalar yapan İsveç Bilimler Müzesi ve Viyana Üniversitesi’nden oluşan ekip 2018’de Türk bilim insanları eşliğinde bölgeden fosil örnekleri aldı. Bu örnekler üzerinde yapılan incelemedeen erken 11.5, en geç 14.3 milyon yıllık olduğu tahmin edilen zeytin polen fosili bulundu. Johannes M. Bouchal, Reinhard Zetter, Fridgeir Grimsson ve Thomas Denk, hazırladıkları makale ile dünyadaki en eski zeytin buluntusunun Yatağan’da bulunduğunu belgeledi.
Yunanistan’ın Santorini Adası ile Suriye’de bulunan en eskisi 60 bin yıllık zeytin ağacı yaprağı fosillerinin bu zamana kadar zeytinin geçmişiyle ilgili en önemli buluntular olduğunu paylaşan Butik Zeytin ve Zeytinyağı Derneği Başkanı Atilla Totoş, söz konusu ülkelerin bundan faydalanarak zeytine ve yağına katma değer kattıklarını anlattı.
ZEYTİNİN ANAVATANI YATAĞAN
Totoş, “Nitelikli ürün pazarında hikayesi olan ürünlerin giderek önem kazandığını biliyoruz. Kendi değerlerimizi ortaya çıkartabilmek için çıktığımız yolda, nasıl ki Göbeklitepe dünya tarihinin yeniden yazılması için yeni bir sayfa açtıysa, biz de zeytinin tarihi söz konusu olduğunda tarihin Muğla Yatağan’daki Stratonikeia Antik Kenti’nin bulunduğu yerdeki fosil yataklarında başlaması gerektiğini düşündüren ize rastladık” dedi.
Atilla Totoş, zeytin polen fosilinin değer bakımından güçlü bir varlık olduğunu altını çizip, “Türk bilim insanları eşliğinde ortaya çıkan bu değer, ‘Zeytinin anavatanı Türkiye’dir, Ege Bölgesi’dir, Yatağan’dır’ savımızın başlangıcını oluşturabilir. Devletimizden ve bilim insanlarımızdan bu konuda bu bölgede daha fazla çalışma yapmalarını istiyoruz. Eğer nitelikli ürün pazarında satışlarımız yükselirse hem çiftçimiz, hem de yurtdışından gelecek dövizden devletimiz fayda görür” diye konuştu.