Hedef 1 milyar dolar
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Davut Er, dünya zeytin ağaç varlığı bakımından İspanya’nın 330 milyon adetle ilk sırada yer aldığını, ülkemizin 193 milyon adetle ikinci olmasına rağmen sofralık zeytin üretiminde yıllara göre ikinci ve üçüncü, zeytinyağında ise üçüncü ve beşinci olduğunu söyledi. Er, “Buradan anlaşılacağı üzere ağaç başına verimlilikte rakip üretici ülkelerin gerisinde kalmaktayız. Türkiye olarak bizim dünya zeytin ve zeytinyağı ticaretinde daha fazla söz sahibi olmamız ve ihracatta sürekliliği sağlamamızın yolu üretim artışından ve istikrarlı üretimden geçiyor” dedi.
300 MİLYONA ULAŞTIRILMALI
Zeytin ağaçlarının ağırlıklı olarak kıraç topraklarda yetişen, kuraklığa dayanıklı bir bitki olduğundan bahseden Davut Er, ülkedeki zeytinliklerin büyük bir kısmının sulama altyapısından yoksun olduğunu vurguladı. Er, “Ağaç başına verimi artırabilmek için damla ve basınçlı sulama sistemleri kurulmalı, elektrik harcamaları, mazot ve gübre gibi çiftçilere yönelik destekler artırılmalı. Ülkemiz ağaç varlığının en az 300 milyona ulaştırılması için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca fidan ve dikim destekleri sürdürülmeli. Ancak zeytin ağaç varlığı artırılırken, ihracat sektörümüzün ihtiyaçları da gözetilmeli, doğru çeşitlerin, doğru yörelerde dikimi desteklenmeli” diye konuştu.
GİRDİ MALİYETLERİ DÜŞÜRÜLMELİ
Er, “Manisa-Uslu, Domat ve Çelebi, Aydın-Memecik ve Çelebi, Bursa-Gemlik, Nizip-Kilis, Hatay-Savrani yağlık gibi çeşitlerin desteklenmesiyle hem ihracatımızın iri taneli zeytin ihtiyacı, hem de yağlık zeytin ihtiyacımız karşılanmış olacak. Üreticimizin en büyük sorunu fiyat gibi görülse de esas sıkıntı üretimdeki girdi maliyetlerinin yüksekliği ve bunun sonucunda ürün fiyatının yüksek oluşması. Sektör olarak beklentimiz, çiftçinin girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve sonuç olarak ürün fiyatlarının rakip üretici ülkelerle uyumlu hale getirilmesi. Bu sayede hem iç piyasada tüketici uygun fiyata sağlıklı zeytin ve zeytinyağına erişebilecek, hem de ihracatçımız dünya piyasalarına sunmak üzere sürdürülebilir markalar yaratabilecek” ifadelerini kullandı.
‘AMBALAJLI İHRACAT’ VURGUSU
İhracatçıya sağlanan desteklerin artırılması gerektiğine değinen Davut Er, sektör olarak öncelikli hedeflerinin zeytin ve zeytinyağının ihracatının ambalajlı ve sürdürülebilir şekilde devamının sağlanması olduğunun altını çizdi. Er, “Türkiye zeytinyağı üreten ülkeler arasında kişi başına en az tüketen ülke konumunda. Toplam tüketimimiz 140-150 bin ton civarında tahmin ediliyor. Kişi başı tüketim 2 kilogramın altında. Yunanistan, İtalya, İspanya gibi ülkelerde ise kişi başına zeytinyağı tüketimi 10-15 kilogram arasında değişiyor. Sektör olarak hedefimiz Türkiye’deki zeytinyağı tüketimini kısa vadede 5 kilogram seviyesine çıkarmak olup, buna ulaşılabilmesi için zeytinyağında yüzde 8 olan KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi tüketimin arıtılması için önem arz ediyor” görüşünü dile getirdi.
ZEYTİNDE ALMANYA, YAĞDA AMERİKA
2020/21 ihraç sezonunda sofralık zeytin ihracatının 88.5 bin ton ve 150 milyon dolar, zeytinyağı ihracatının 45 bin ton ve 135 milyon dolar olarak gerçekleştiğini açıklan Davut Er, sözlerini şöyle noktaladı: “Son iki sezonda en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sofralık zeytinde Almanya, Irak, Romanya, ABD ve Bulgaristan olurken; zeytinyağında ise ABD, İspanya, Japonya, İran ve Suudi Arabistan şeklinde sıralanıyor. Önümüzdeki yıllarda üretici ve ihracatçılarımızın daha fazla desteklenmesi ve beklediğimiz üretim artışının gerçekleşmesiyle birlikte ihracatımızın ilk fırsatta 1 milyar dolara ulaşması hedefleniyor. Birlik olarak biz de zeytin ve zeytinyağımızı kutulu, ambalajlı ve yüksek katma değerli ihraç edebilmek için tüm gücümüzle çalışmaya devam ediyoruz.”
(kutu)
2020’DE EN ÇOK AMBALAJLI ZEYTİN İHRACATI YAPAN FİRMALAR
1. Eker Gıda, Nakliye, İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
2. Maroli Gıda Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş.
3. Yunuslar Tarım Ürünleri Gıda, inşaat, Turizm, Nakliye Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
4. Zer Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş.
5. Günkar İnşaat, Gıda, Tekstil, Nakliyat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
6. Toprak Zeytin Zeytinyağı Gıda, Tarım Ürünleri, Hayvancılık Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
7. Aydona Gıda, İnşaat, Nakliye, Oto Sanayi İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
8. Agme Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
9. Saltay Dış Ticaret Ltd. Şti.
10. Alrayyan Gıda İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
2020’DE EN ÇOK AMBALAJLI ZEYTİNYAĞI İHRACATI YAPAN FİRMALAR
1. Savola Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
2. Kozmopolitan Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
3. Yonca Gıda Sanayi İşletmeleri İç ve Dış Ticaret A.Ş.
4. Verde Yağ Besin Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
5. Alhatoğlu Zeytincilik Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
6. Ticaret ve Sanayi Kontuvarı Türk A.Ş.
7. Zer Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş.
8. Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş.
9. Poyraz Zeytinyağı Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
10. A. Kuartet Gıda Pazarlama İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
Poyraz ödüle doymuyor
Ege Bölgesi’nde zeytinyağında akla ilk gelen markalardan olan Poyraz Zeytinyağları, Ege İhracatçıları Birliği’nin açıkladığı 2020 yılı ihracat rakamlarına göre sektöründe ilk 10’a girdi. Poyraz’ın ödülünü Genel Müdür Soykan Yanya, Ege Demir Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Yalçın Ertan’ın elinden aldı.
Aynı zamanda İzmir Ticaret Odası Meclis Başkanı olan Selami Özpoyraz’ın 2006’da kurduğu Poyraz Zeytinyağları, her geçen gün artan üretim kapasitesi ve ihracat rakamıyla sektörün önde gelen firmalarından biri haline geldi. Bu başarısını Türkiye genelinde ihracat yapan 500 zeytin ve zeytinyağı firması arasında ilk 10’a girerek taçlandıran Poyraz Zeytinyağları, 2019’da olduğu gibi 2020 yılında da ilk 10’daki yerini sağlamlaştırdı.
BU ÖDÜL TÜM POYRAZ AİLESİNİN
Genel Müdür Yanya, Kovid-19’un etkilerinin sürdüğü 2020’de üretimden ve ihracattan ödün vermeden çalıştıklarını belirterek sektörün amiral gemilerinden biri olmaktan mutlu olduklarını ifade etti. Soykan Yanya, “Ekonomimizin zor bir dönemden geçtiği bu süreçte ihracatın önemi bir kat daha arttı. Katma değerli üretime inanan bir anlayış ve ihracat hedefiyle çalışmamızı sürdürüyoruz. Bunun görülüp takdir edilmesi bizi daha fazla motive ediyor. Bu ödül tüm Poyraz ailesinin” dedi.
KATMA DEĞERLİ ÜRETİM ÖNEMLİ
Poyraz Zeytinyağları İhracat Müdürü Gamze Karabulut ise sektörde ihracat odaklı büyümeye devam edeceklerini kaydetti. Katma değerli üretimin her zamankinden daha değerli hale geldiğine vurgu yapan Karabulut, “Bugün görüyoruz ki kilogram başı ihracat rakamımızı yukarı çekmenin yolu katma değerli üretimden geçiyor. Bunun için markalı, ambalajlı ihracat her zamankinden daha önemli. Biz de bu toprakların en önemli tarımsal ürünü zeytinyağını bu ilkeyle ihraç ediyoruz. Katma değerli üretimi sürdüreceğiz” dedi.
Soykan Yanya, Gamze Karabulut