16 Haziran 2022…
Zeytinliklere pet şişelerden hazırladığımız sinek tuzaklarını asmaya başladık.
Başladık ama şişe kapaklarını kapatmayı erteledik.
Araya başka işler de girince hayli geç kaldık.
Bugün şişelere baktığımızda hayli şaşırdık.
İçlerinde düşündüğümüzden daha fazla sinek vardı.
Demek ki kapakları kapatmamak daha uygundu.
Tamam, öyküyü baştan alalım:
Zeytin meyvelerini zeytin sineği ve diğer zararlılardan korumak hayli zordur.
En kolay, ucuz ve sağlıklı mücadele yöntemlerinden biri de doğal tuzaklardır.
İçine yüzde 3’lük DAP/18/46 gübresi çözeltisi konulmak üzere, mümkünse 2 litrelik bir plastik şişe boyun kısmından sigara ucu genişliğinde delinir.
Kapağa en yakın yerine mutlaka pamuk ipliği olmak üzere bir ip bağlanarak ağacın uygun bir dalına tercihen gölgeye asılır.
Pamuk ipliği dala zarar vermez.
Gölgede çözelti geç buharlaşır.
Bu uygulama asla medyatik, zararlılarla mücadelenin hafife alındığı, romantik bir iş, yöntem değildir.
Ucuzdur: Maliyeti, en fazla zararlıların ilaçlamayı gerektirecek yoğunlukta olup olmadığını tespit için asılan tuzaklar kadardır.
Kolaydır: Bazen şişeler sezon boyunca buharlaşıp bitmez, tek dolumla mücadele biter.
En önemlisi sağlıklıdır.
Ne kadar işe yarar?
Bence çok işe yarar, yaramaktadır.
Biz, Zeytinseli bahçelerinde 15 yıldır başkaca hiçbir ilaç kullanmadan sadece bu tuzaklarla zeytin meyvelerini zararlılardan koruyabildik.
Diyelim ki bu tuzaklar yüzde 50 işe yaradı.
Az bir oran mıdır?
Kalan yüzde 50 için dilediğiniz yöntemi seçebilirsiniz.
Bugün 16 Temmuz 2022…
Yazı ortalamaya başladık.
Bahçelerde alabildiğine bir hareketlilik.
Üzümler morarmış, sararmış ve tatlanmışlar.
OLGUNLAŞMIŞ ÜZÜMLER
Rumî dutlarını yerken aman sizi kimseler görmesin…
Ellerinizi, ağzınızı, kıpkırmızı, sıcacık meyveleriyle kan revan içinde bırakırlar.
Karacaoğlan’ın, “şeker yemiş dudakları boyalı” güzellerine dönersiniz.
Diğer mevsimlere ve meyvelerine de haksızlık etmemek lazım!
15 yılı geride bırakan Zeytinseli bahçelerinde yılın her mevsimi, o mevsime uygun meyvelerle karşılar gezenleri.
Mevsimler boyu ‘zeytin gözleriyle’ elbette zeytinler karşılar.
Hasat mevsimi ‘Gemlik’ler nazenin, ‘Domat’lar mağrur, ‘Memecik’ler öfkeli, ‘Manzalin’ler tombul, ‘Ayvalık’lar ulaşılmaz bir havayla gülümserler.
Çiçek zamanının baş döndürücülüğünü hatırlarsınız, ‘Daha dündü’ diyerek!
Meyvesiz olduğu mevsimlerde bile zeytinler, eşitlerine göre yeşilin farklı ve pek çok tonlarıyla arz-ı endâm ederler.
Kurşunî yeşil, açık yeşil, koyu yeşil, ille de zeytunî yeşil…
İNCİRİN İYİSİNİ KUŞLAR YER
“İncirin iyisini de kuşlar yer.”
Tırnak içine aldığıma bakmayın, söz bana ait.
Olgunlaşan ve ballanmaya başlayan incirleri en tatlı deminde kuşlar mı yiyecek, siz mi?
Kısmete bağlı…
Bir de o ‘ballı gününde/deminde’ sabahleyin kimin daha erken incirleri ziyaret ettiğine bağlı…
İncirleri en çok kim seviyorsa en iyi inciri o yiyecek!
Ağustosun başlarında başlayan bu yarış kasım sonuna kadar sürer gider.
Cinslerine göre incirler sırayla olgunlaşırlar.
Ağustosta ağızları ballananlar olur.
Kasım serinliği başlayınca kabukları şerha şerha yarılanlar olur.
Türküyü değiştirmek zorunda kalırsınız:
“Sevincin kalkınca şaha/Bin dua yolla Allah’a.”
ARMUTLAR SAKLAMBAÇ OYNAR
Armutlar sizinle adeta saklambaç oynarlar.
“Olgunlaşmasına çok az kaldı” derken, bir bakmışsınız kaybolmuşlar.
Kuşların günahını almak istemiyorsanız daha yakından takip edeceksiniz.
Armutlar için sevgi yarışından hasat yarışına evrilmek zorundasınız.
Hasat ettiniz, boğazınızda kalmadan yediniz, kalanları pestil mi yapacaksınız?
İyi fikir ama çok zahmetli.
En iyisi siz onları sirke yapın.
Böylece diğer bütün mevsimlere yayılan bir armut rayihası/şahikası elde edebilirsiniz.
Bütün armutlar iyidir!
DOMETES ZEYTİN DOSTLUĞU
“Domates, biber, patlıcan mı” dediniz?
Elbette onları da unutmamalıyız.
Siz hiç domateslerle zeytinlerin sarmaş dolaş dostluğunu gördünüz mü?
Anlatılamaz bir öyküdür bu.
Ya atların zeytinlerle dostluğu?
Atların zeytinlerle dostluğu bir-iki fotoğrafla geçiştirilemez.
“Atın önü harman, arkası değirmen” dedi, Miletoslu yaşlı amca.
Yani atlar bıkıp usanmadan zeytinlerin altındaki otları yiyerek temizler ve gübrelerler,
Ne dersiniz, “Atın ölümü arpadan mı olsun, çayırdan mı?”
Atlar asla zeytin ağaçlarına zarar vermez.
Yapraklarını, dallarını da yemezler.
Tek tehlike, atı zeytinliğe uzun süre başıboş bırakırsanız özgürlüklerini ilan edip sizin komutları fazla ciddiye almamaya, “yılkılaşmaya” başlarlar.
BİR ZEYTİNLİK TEMİZLİKÇİSİ
Atlar, kazların taze iken yiyip bitiremedikleri, geriye bıraktıkları otları yerler.
Ot temizliğinin öncelikli görevlisi kazlardır.
Kazlar; otlar için iyi birer temizlikçi, köpekler kadar vahşi hayvanlardan koruyucu, bitmez tükenmek bilmez şamatalarıyla zeytinlikleri şenlendiricisidirler.
Ama ah ah, siz nereden bileceksiniz, şu minik yavrular büyüyene kadar benim yine de uykularım bölünür durur.
