Hedef 500 milyon dolar
Uluslararası Zeytin Konseyi verilerine göre 2016-2017 sezonunda dünyada zeytinyağı üretimi yüzde 20 gerileyerek 2 milyon 536 bin ton olarak gerçekleşti. Başlıca üretici ülkeler, 1 milyon 283 bin tonla İspanya, 195 bin tonla Yunanistan, 187 bin tonla İtalya, 177 bin tonla Türkiye, 110 bin tonla Fas ve Suriye şeklinde sıralandı. Bu altı ülke üretimin yaklaşık yüzde 80’ine imza attı.
TÜKETİMDE DÜNYA DÖRDÜNCÜSÜYÜZ
Dünya tüketimi ise üretimin de üzerinde 2 milyon 705 bin ton oldu. İtalya 488 bin tonla ilk sırada yer alırken, onu 455 bin tonla İspanya, 298 bin tonla ABD, 130 bin tonla Türkiye, 110 bin tonla Suriye, 105 bin tonla Yunanistan, 100 bin tonla Fas, 94 bin tonla Fransa, 70 bin tonla Portekiz, 67 bin tonla Cezayir, 59 bin tonla da Brezilya izledi. Bu 10 ülkenin tüketimdeki payı yüzde 73’ü buldu. Potansiyel tüketici pazarlar arasında yer alan Japonya, Çin, Kanada, Rusya, İsviçre gibi ülkelerin rakamları bunların çok gerisinde kaldı.
İHRACATIMIZ YÜZDE 249 ARTTI
Ülkemiz özelinde rakamlara bakacak olursak, zeytinyağı ihracatımız bir önceki sezona göre yüzde 249 artarak 44 bin 457 tonu gördü. Bunun karşılığında döviz gelirimiz yüzde 213 artışla 174 milyon dolar oldu. Bu rakamlar bir önceki sezonda 12 bin 756 ton ihracat ve 55 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. 2016-2017 sezonunda toplam 120 ülkeye ve 3 serbest bölgeye zeytinyağı ihracatı yapıldı. Bunlar arasında İspanya, ABD, İtalya, Suudi Arabistan, Fildişi Sahili, Japonya, İran, Fas, Avustralya ve Almanya en çok dış satım yapılan ülkeler olarak ilk sıralarda yer aldı. Bu 10 ülkeye gerçekleştirilen ihracatımız toplam zeytinyağı ihracatımızın tutar ve miktar bazında yüzde 88’ini oluşturdu. 2016-2017 dönemi zeytinyağı ihracatımızın 29 bin 512 tonu dökme, 3 bin 149 tonu varilli, 11 bin 795 tonu ise kutulu-ambalajlı olarak gerçekleşmişti. Yani geçen sezon toplam zeytinyağı ihracatımızın ancak yüzde 26’sı kutulu olarak yapılabildi. Geçtiğimiz sezonlarda ambalajlı zeytinyağı üretimimiz 25 bin ton düzeylerini aşmıştı.
ÖNCELİĞİMİZ AMBALAJLI SATILMASI
Birlik olarak dökme ve varilli yağ ihracatının yasaklanması gibi bir görüşe sahip değiliz. Bizce, ticari şartlar neyi gerektiriyorsa o yönde hareket edilmeli. Ancak, ambalajlı ürün ihracatımızın toplam dış satımdaki payının artırılması öncelikli hedeflerimiz arasında. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nce gerçekleştirilen rekolte tahmin çalışmalarına göre 2017-2018 sezonunda 455 bin ton sofralık zeytin, 287 bin ton düzeylerinde de zeytinyağı üretimi bekleniyor. 2018’de zeytin ve zeytinyağında 500 milyon dolar ihracat hedefliyoruz. Ülkemiz için özellikle zeytinyağında rekor seviyesindeki rekolte miktarının üreticilerimiz, tüccarlarımız, ihracatçılarımız ve ülkemiz adına en iyi şekilde değerlendirilmesi gerektiği düşüncesindeyiz. Ülkemizde kişi başına zeytinyağı tüketimi 2 litrenin altında, yani 130-140 bin ton düzeyinde olduğuna ve bugünden yarına iki katına çıkartılamayacağına göre rekoltenin en az yarısının ihraç edilmesi gerekiyor. Türk zeytin ve zeytinyağı ihracatçısı olarak öncelikli amacımız, Türkiye’de 500 bin üretici ailenin geçim kaynağı olan, 41 ilimizde üretimi yapılan zeytin ve zeytinyağımızın ambalajlı olarak ihraç edilmesi.
DEVLETTEN NELER Mİ BEKLİYORUZ?
Son 3 yılda ülkemizdeki düşük rekolte ve diğer üretici ülkelere göre yüksek seyreden hammadde fiyatları nedeniyle 4 sene öncesinde 25 bin tonun üzerinde olan ambalajlı zeytinyağı ihracatımız 2017’de 11 bin 800 tona kadar geriledi. Yurtdışındaki marketlerdeki raflarımızı maalesef önemli ölçüde rakiplerimize kaybettik. Devletimizce zeytin ve zeytinyağı ihracatına sağlanan destekler iki katına çıkartılır, sofralık zeytin üreticimize 50 kuruş, zeytinyağı üreticimize 2.5 TL prim verilir ve üretim maliyetlerindeki dezavantajlar ortadan kaldırılırsa rekolte artışıyla birlikte kutulu zeytinyağı ihracatımızın toplam dış satımımızdaki payı artar. Bu sayede üreticimiz de emeğinin karşılığını alır. Bu noktada Ekonomi Bakanlığımız ihracat desteklerini özellikle markalı ve ambalajlı ihracatta iki katına çıkarmalı. ABD’de giderek artan organik zeytinyağı talebinden pay alabilmemiz için organik zeytinyağına verilen destek miktarları da artırılmalı. Devletimizden bir diğer beklentimiz de AB’nin zeytinyağı için ülkemize tanımış olduğu mevcut yıllık 100 ton düzeyindeki gümrük vergisiz kotanın en azından 20 bin ton olması. Türkiye Tanıtım Grubu, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin yurtdışında gerçekleştirdiği fuar, sergi, heyet çalışmalarına tüm hızıyla kaldığı yerden devam ettirmeli. Ülkemiz zeytin ve zeytinyağı ürünlerinin özellikle Japonya, Güney Kore, ABD gibi ülkelerle tanıtımına pozitif ayrımcılık yapmalı. Birlik olarak her ne kadar tanıtım grubumuzun kapanması sonrasında güç kaybetsek de bütçemiz elverdiği ölçüde yurtdışı fuarlara katılmaya ve heyet organizasyonları gerçekleştirmeye devam ediyoruz.
AMBALAJLI ZEYTİN İHRACATINDA İLK 10 EGELİ
Zer Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Maroli Gıda Sanayi ve Dış Ticaret
Korhan Pazarlama ve Dış Ticaret
Eker Gıda Nakliye İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Sunan Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Yunuslar Tarım Ürünleri Gıda inşaat Turizm
Agme Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Antgıda Gıda Tarım Turizm Enerji
Zeyko Tarım Gıda Sanayi İthalat ihracat
Yeniçağ Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
AMBALAJLI ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA İLK 10 EGELİ
Savola Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kozmopolitan Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Ticaret ve Sanayi Kontuvarı T.A.Ş.
Ana Gıda İhtiyaç Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Verde Yağ Besin Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş.
Belmar Dış Ticaret A.Ş.
Uygun Rafine Yağ Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Zer Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş.
A.Kuartet Gıda Pazarlama İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.